وقتی از قوانین و مقررات گمرکی صحبت میکنیم، بحث تخلفات گمرکی هم پیش کشیده میشود. بیشتر این تخلفات به صورت ناخودآگاه و به خاطر اطلاع نداشتن از قوانین صورت میگیرد. البته بعضی از این تخلفات خسارت های جبران نا پذیری را به دنبال دارد. بهتر است در جریان آخرین قوانین و مقررات و تخلفات رایج گمرکی باشید تا از خساراتی که به خاطر رعایت نکردن این قوانین ممکن است به شما برسد جلوگیری کنید. در ادامه به برسی آخرین قوانین گمرکی و جدید ترین تخلفات گمرکی میپردازیم تا جلوی آسیب های ناخواسته گرفته شود.
اهمیت مقررات گمرکی
یکی از مهم ترین سازمان های مجری قانون برای نظارت بر واردات و صادرات، گمرک جمهوری اسلامی ایران است. تاسیس این نهاد به جهت کمک به کنترل صادرات و واردات کالای کشور بود و وظیفه اصلی آن نظارت بر کالاهای صادراتی و وارداتی است. همچنین یکی از مهم ترین نهاد های اجرا و تعیین مقررات و قوانین گمرکی به حساب می آید. مثلا اخذ و تعیین مالیات و عوارض از کالاهای وارداتی یکی از مواردی است که تخت اختیار گمرگ قرار دارد.
گمرک برای نوع نظارتی که میکند، باید قوانین و مقررات زیادی را وضع کند. هدف این قوانین تسهیل، تسریع و کنترل تشریفات گمرکی است. با در نظر گرفتن تغییرات مداوم مقررات مختلف گمرک، آشنایی با آنها به کار خیلی سخت و طاقت فرسایی برای کسب و کارها تبدیل شده است. به هر حال بر اساس قانون نوسازی گمرک، پیروی و آگاهی از این مقررات وظیفه صادرکنندگان و واردکنندگان است.
اصلی ترین وظایف گمرک
با در نظر گرفتن نقش پر رنگی که گمرک در فرآیند تجارت بین الملل دارد، وظایف خیلی مهمی بر عهده این نهاد گذاشته شده است. در واقع گمرک مرزبان اقتصادی کشور است که نقش زیادی در صادرات و واردات آن دارد. در این قسمت به برسی مهم ترین وظایف گمرک میپردازیم.
- نظارت بر قوانین صادرات و واردات کلا و رسیدگی به تخلفات
- کنترل بر فرآیند حمل و نقل کالا و صادر کردن اسناد مربوطه
- نگهداری کالا
- کلیه حقوق و عوارض گمرکی را اخذ کرده و فرآیند ترخیص کالا را کنترل کند.
- مقررات گمرکی مثل ممنوعیت ها و معافیت ها را اعمال کند
- بر برسی، جمع آوری و انتشار آمار تجارت بین الملل نظارت کند.
- اظهارنامه های مالیاتی را مدیریت کند.
- بیمه بین الملل و زمینه انجام تشریفات گمرکی را مدیریت کند.
- تعرفه و ارزش کالا را تعیین و ورود خروج کالا را مدیریت کند.
- همچنین با ارگان های دولتی و سازمان های خصوصی مرتبط با صنعت بازرگانی همکاری کند.
- قوانین مرتبط با بازارچه های مرزی را اجرا کند و بر کابوتاژ ها نظارت داشته باشد.
مطالعه بیشتر حمل و نقل دریایی از چین
انواع تخلفات گمرکی
مجازات هایی برای انجام تخلفات گمرکی چه به صورت عمدی و چه به صورت سهوی در نظر گرفته شده است. هر گونه نقض قوانین گمرکی بر اساس قانون جرم بوده و تخلف گمرکی به حساب می آید. تخلف گمرکی مفهومی گسترده بوده و شامل موارد مختلفی میشود. از تخلفات مهم میتوان به کم اظهاری و قاچاق اشاره کرد. به صورت کلی تخلفات گمرکی دو دسته تخلفات خاص و تخلفات عام دارد. در ادامه به برسی این موارد میپردازیم.
تخلفات گمرکی عام
یکسری حقوق پایه و عمومی طبق قانون در گمرک هست که اغلب توصیفی غیرمالی دارند. این قوانین از امتیازاتی که قانون برای ذی حق آن وضع کرده است را شامل میشود. برخی از این حقوق گمرکی عام عبارت است از برسی بازنامه و اظهارنامه، وزن کردن و بازرسی کالاهای صادراتی و وارداتی، اخذ و تامین تعرفه گمرکی که تخلف از هریک، انجام تخلفات عام را شامل میشود. مثلا اظهار کردن کالا بر خلاف نظام نامه و قوانین گمرکی کشور و یا اعلام نکردن آن طبق اصول قانونی، از مصادیق تخلفات گمرکی میباشد.
تخلفات گمرکی خاص
نمونه خاص بر خلاف تخلفات عام، بر تخلفاتی تاکید دارد که وصف مالی داشته و مالیات غیر مستقیم دارد. فرقی نمیکند که این تخلفات عمدی باشد یا سهوی، آنها باعث زیان به کشور و دولت میشود. در ادامه به معرفی مهمترین تخلفات گمرکی میپردازیم.
ماده ۱۰۳ قانون امور گمرکی
در این ماده موارد قانونی واردات به کشور، تعیین و برسی میشود. بر اساس این ماده وسایل نقلیه آبی بعد از ورود به آب های کشور، در هر شرایطی باید در لنگرگاه ها و اسکله های مجاز پهلو گرفته و به انجام تشریفات گمرکی اقدام کنند. این ماده درباره واردات کالا از طریق هواپیما هم به این صورت عمل میکند که همه هواپیماهایی که به کشور وارد میشوند، چه پر باشند چه خالی، باید در فرودگاه های مجاز فرود بیایند و به انجام تشریفات گمرکی بپردازند.
همچنین برای هواپیماها و کشتی های خروجی، قبل از ترک فرودگاه و اسکله، باید به شکل کامل و قانونی، همه تشریفات گمرکی را انجام دهند. این قانون شامل دو تبصره مهم میشود که در آن تعیین همه راه های مجاز گمرکی مثل اسکله ها و فرودگاه ها به عهده کارگروهی با مسئولیت وزارت کشور است.
از مهم ترین اجزای این کارگروه میتوان به نمایندگان تام الاختیار گمرک و وزارت خانه های اطلاعات، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، نماینده وزارت امور خارجه و معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری اشاره کرد.
مهم ترین تخلفات رایج گمرکی
حالا که با انواع تخلفات گمرکی آشنا شدید، خوب است به معرفی برخی از مهمترین موارد این تخلفات بپردازیم. بدون شک اطلاع از مقررات گمرکی به امنیت کسب و کار بین المللی شما کمک میکند. در ادامه اطلاعاتی در خصوص کاهش زیان ناخواسته به شما داده میشود.
عدم اظهار
یکی از مهمترین تخلفات گمرکی عدم اظهار است. بعد از این که کالا به گمرک وارد شد، بر اساس ماده ۱۰۳ قانون گمرک کشور، باید نسبت به اظهارنامه کالا اقدام شود. در صورت وجود کالاهایی در محموله که به صورت سهوی یا عمدی در لیست اظهار نامه نباشند، تخلف گمرکی عدم اظهار اتفاق می افتد. گاهی صاحبان کالا به خاطر نداشتن اطلاعات لازم درباره قوانین گمرکی یا به خاطر افزایش سود تجارت، اقدام به ذکر نکردن کالاهای با ارزش حقوقی گمرکی و سود بازرگان کمتر نسبت به کالاهای دیگر در اظهارنامه کالای خود کرده و این موضوع باعث ارتکاب تخلف گمرکی میشود.
اقدام عملی
منظور از اقدام عملی، خارج کردن کالای تجاری مجاز بدون دادن اظهارنامه است. همچنین اگر بازرگان یا تاجر، کالای مجازی را به عنوان کالای مجاز دیگر اظهار کنند، به تخلف گمرکی اقدام عملی دست زده اند. این جا به جایی به خاطر سود بازرگانی کمتر یا بیشر و حقوق گمرکی کالای اعلام شده دارد. خوب است بدانید که اثبات این عمل چه پس از خروج چه در هنگام خروج، جرم محسوب شده و از تخلفات مغایر با قانون امور گمرکی به حساب می آید.
تخلفات انتظامی
یکی دیگر از انواع تخلفات گمرکی، تخلفات انتظامی است که از موارد نقض قوانین گمرکی بدون زیان به دولت به شمار می آید. برای نمونه فرود آمدن، پهلو گرفتن و لنگر انداخت و به صورت کلی ورود و خروج وسایل نقلیه بدون اخذ مجوزات لازم تشریفات گمرکی، برخی از مهم ترین تخلفات انتظامی محسوب میشوند. این تخلفات شامل پرداخت جریمه خواهند شد.
بیشتر بخوانید واردات از چین
رسیدگی به تخلفات گمرکی
این وظیفه به عهده مرجع صالح رسیدگی به اختلافات گمرکی یا همان کمیسیون های تجدید نظر و بدوی میباشد. این مرجع اختلافات غیرکیفری گمرکی مثل تطابق کالا با مندرجات تعرفه گمرکی و اختلاف در تشخیص نوع کالا و بقیه اختلافات مختلف با اجرای مقررات گمرکی و مقررات واردات و صادرات کالا را برسی میکند. همچنین در صورت بیشتر بودن مبلغ ما به التفاوت ار مبلغ معین، به رای کمیسیون تجدید نظر نیاز است. البته آرا قطعی این کمیسیون در دیوان عدالت اداری قابلیت اعتراض و رسیدگی را دارد.
زمان پیگیری تخلفات گمرکی
بر اساس ماده ۱۶ قانون امور گمرکی، صاحب کالا و گمرک تا هشت ماه بعد از تاریخ صدور ترخیص کالای مورد نظر از گمرک، میتوانند ما به التفاوت را از یکدیگر مطالبه کنند. البته این در صورتی است که تخلف مرتبط با نوع جنس باشد یا این که با دادن اسناد نادرست باشد تا یک سال هم امکان پیگیری فراهم است.
