بازار عراق
اهمیت بازار عراق برای بازرگانان ایرانی از چند جهت قابل توصیف است. جمعیت عراق که اکثرا مسلمان هستند نصف جمعیت ایران است. به دلیل محرومیت سی ساله‌ای که با کنار رفتن صدام حسین به اتمام رسیده، حالا در مردم عراق نوعی حسرت توام با حرص برای خرید و مصرف کالاهایی که از داشتن آنها محروم بوده‌اند به وجود آمده است. ایران با وجود مرز زمینی بسیار خوبی که با این کشور دارد می‌تواند سودهای بسیار کلانی از صادرات به عراق بدست آورد. شرکت بازرگانی الین با هدف تقویت و آسان‌کردن فرآیند صادرات به عراق پا به این عرصه گذاشته است.
شرکای تجاری اصلی عراق کدام کشورها هستند؟
طبق آمارهای رسمی، کشورهای ترکیه، چین، آمریکا و ایران از جمله بزرگترین کشورهای صادرکننده کالا و خدمات به عراق هستند. از طرفی به غیر از ترکیه و ایران هیچ یک از کشورهای ذکر شده با این کشور نه تنها مرز زمینی ندارند بلکه فاصله آنها بسیار زیاد است. همچنین مراودات سیاسی ایران و عراق به دلیل همسو بودن سیاست‌گذاری‌های کلان دو کشور نسبت به کشور ترکیه، می‌تواند فرصت دادوستد را بیش از حد قابل توجه کند.
عراق و اقداماتی که برای صادرات به آن باید انجام دهید
عراق یکی از همسایگان غربی ما است که به دلیل تحریم‌های مداوم در زمان صدام و دو جنگ داخلی با آمریکا و داعش، از عدم رشد صنعتی و خدماتی بسیار شدیدی رنج می‌برد. به همین دلیل، عراق برای تامین نیازهای داخلی خود، نیاز مبرمی به تجارت با کشورهای دیگر دارد. بنابراین، این شرایط بستری مناسب را برای تجار ایرانی فراهم کرده است تا بتوانند با صادرات کالا به عراق تجارتی سودمند داشته باشند. در ادامه قصد داریم نکات مهمی را در این زمینه بیان کنیم.
هر آنچه که باید در مورد عراق بدانید
عراق طولانی‌ترین مرز زمینی را با ایران دارد، به نحوی که از شمال غرب کشور تا مناطق جنوبی را در بر می‌گیرد. همین امر نیز سبب شده تا صادرات به عراق، جذابیت بسیار زیادی برای تجار و تولیدکنندگان داخلی داشته باشد.
رابطه ایران و عراق، در طی صد سال گذشته دچار فراز و نشیب‌های بسیار زیادی بوده اما می‌توان ادعا کرد که در حال حاضر، بهترین روابط اقتصادی، سیاسی، تجاری و فرهنگی را این دو کشور با یکدیگر دارند. برای این که بتوانید صحت این ادعا را متوجه شوید، می‌توانید نگاهی به آمارهای صادراتی کشورمان داشته باشید. البته این مسئله می‌تواند نشان دهنده مزیت بسیار زیاد صادرات کالا به عراق نیز باشد.
صادرات کالا به عراق با سرمایه کم
یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های افرادی که می‌خواهند وارد عرصه صادرات کالا شوند، میزان سرمایه مورد نیاز برای این امر است. مطمئنا تجار علاقه‌مند به انتخاب کسب و کاری هستند که با سرمایه‌ای کم، سود زیادی را کسب کنند. یکی از مزایای صادرات کالا به عراق امکان انجام آن با سرمایه‌ای بسیار کم است.
همانطور که بیان شد، عراق دارای بیشتری مرز زمینی با ایران است و به همین دلیل، گمرکات مختلفی نیز جهت صادر کردن کالاهای متفاوت به این کشور وجود دارد. به همین دلیل، بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی کوچک و بزرگ و حتی افراد به صورت شخصی، علاقه‌مند به صادرات کالا به این کشور هستند، زیرا، وجود مرزهای گسترده، باعث می‌شود هزینه‌های نقل و انتقال کالاها کاهش شدیدی پیدا کند و زمان ارسال و ترخیص آنها از گمرک نیز سریع‌تر شود.
موانع صادرات کالا به عراق
هر کاری می‌تواند موانع و مشکلات خاص خود را داشته باشد اما فردی می‌تواند در این زمینه موفق باشد که به خوبی با تمامی این موانع آشنایی داشته باشد و برای تمامی آنها آماده شود. عراق می‌توانید بهترین و ساده‌ترین بازار هدف برای ایرانیان باشد اما با این حال، این کشور نیز از این قاعده مستثنا نیست. این کشور دارای شرایط خاصی است که از جمله آنها، می‌توان به نبود ثبات، تنوع قومی و مذهبی، شرایط خاص جغرافیایی اشاره کرد. تمامی این موارد ایجاب می‌کند تا در زمینه صادرات کالا به عراق به احتیاط بیشتری نیاز داشته باشید.
به عنوان مثال، از آنجایی که نظام سیاسی عراق به صورت فدرالی بوده و استان‌های این کشور دارای اختیارات ویژه‌ای هستند، گاها مشاهده شده که یک قانون تجاری در یک استان خاص اجرا شده اما در سایر استان‌ها به روش دیگری اقدام کنند. همچنین این نکته را هم باید در نظر داشته باشید که بسیاری از موارد قوانین حکومت مرکزی این کشور، با حکومت محلی اقلیم کردستان متفاوت بوده و به دو روش مختلف عمل می‌کنند. به همین دلیل، اگر می‌خواهید وارد این عرصه شوید، باید به خوبی در مورد تمامی قوانین موجود در عراق تحقیق کنید تا دچار مشکلی نشوید. به طور کلی، می‌توان مشکلات موجود در زمینه صادرات به عراق را در چند زمینه مختلف دسته بندی کرد.
- قوانین خلف اساعه و تفاوت در اجرای آن در استان‌ها
- آشنا نبودن تجار ایرانی با بافت فرهنگ و سیاست
- مشکلات امنیتی برخی مناطق
- تفاوت مقررات تجاری در عراق و اقلیم
مراحل صادرات کالا به عراق
قبل از این که بخواهید هر اقدامی برای صادرات کالا به این کشور انجام دهید، باید تمامی مراحل آن را به خوبی بشناسید. در ادامه هر یک مراحل این امر را بیان می‌کنیم.
- پیدا کردن مشتری
- اخذ مجوز صادرات
- ارزش گذاری کالای صادراتی
- ارسال یک فیش به نام پیش فاکتور
- بسته بندی کالاهای صادراتی
- اخذ گواهی بازرسی کالاها در مرزها
- ارسال فاکتور صادرات کالا
- پیمان یا تعهدات ارزی باید بسته شود چرا که این پیمان نامه قیمت مصوب برای کالاهای صادراتی و غیره می باشد
- بستن قراردادهایی به منظور حمل و بیمه نمودن کالاهای صادراتی
- اظهارنامه گمرکی
- ارسال نهایی کالاها به عراق می باشد یعنی کالاها برای صادرات به شرکت حمل و نقل تحویل داده می شوند
عمده محصولات صادراتی به عراق چیست؟
همانطور که می‌دانید عراق یک کشور ثروتمند از جهت تولید انرژی و سوخت‌های فسیلی است. وجود منابع طبیعی نفت و گاز و نخلستان‌های وسیع سبب گشته تا عمده محصولات صادراتی این کشور بیشتر نفت، گاز و خرما باشد.
این کشور با پشت سر گذاشتن دو جنگ خانمان سوز – یکی با آمریکا و دیگری با داعش – حالا توجه خاصی به رفع نیازهای مردمان‌ش دارد. طبق آمارها صادرات به عراق افزایش چشم‌گیری پس از پایان پذیرفتن جنگ‌ها داشته است. این خبر برای بازرگانان ایرانی و کسانی که به فکر دادوستد با این کشور همسایه هستند بسیار خوش‌یمن است.
اما برای آشنایی بیشتر با نیازهای عمومی مردم عراق که کارخانه‌های ایرانی می‌توانند جهت رفع کردن آنها بازار عراق را به دست بگیرند، لیست ارائه شده ذیل از محصولات پرمخاطبی است که هیچ کارخانه و تولیدی عراقی برای تولید آنها وجود ندارد و وارد کردن آنها از کشورهایی نظیر آمریکا، چین و سایر کشورها توجیه اقتصادی برای سران عراقی نخواهد داشت.
- نمک خوراکی و انواع سنگ‌های تزئینی
- پلاستیک و محصولات ساخته شده از آن
- انواع میوه‌های خوراکی
- انواع محصولات سرامیکی
- شیر و انواع محصولات لبنی
- انواع سبزیجات خوردنی و نباتات
- انواع وسیله نقلیه (خودرو، اتوبوس، و ماشین‌های سنگین)
- غذاهای کنسروی و آماده
- حبوبات، فراورده‌های غلات، آرد و نشاسته
- آهن و فولاد و محصولاتی که از آنها تولید می‌شود
- گچ، سیمان و سازه‌های ساختمانی
- لواز خانگی مانند کولر آبی، اجاق گاز و سایر اقلام
- انواع فرآورده‌های خوراکی
چرا صادرات انواع فرآورده‌های خوراکی به عراق طرفدار دارد؟
کشور عراق یکی از کشورهای اسلامی جهان است که بیش از 40 میلیون نفر جمعیت مسلمان در آن زندگی می‌کنند. بیش از 60 درصد از جمعیت این کشور شیعه هستند و روابط حسنه‌ای با مردم ایران دارند. از آنجایی که مسلمانان غذاها و فرآورده‌های خوراکی حلال مصرف می‌کنند و کارخانجات کمی در دنیا دست به تولید چنین فرآورده‌هایی می‌زنند، بازار خوراکی و فرآورده‌های غذایی عراق منحصرا دست ایران است و از این باب حجم بسیار زیادی از صادرات به عراق از ایران به این نوع کالاها اختصاص دارد.
برای صادرات به عراق چه باید کرد؟
حالا که با فرصت بسیار ایده‌ال دادوستد با کشور دوست و همسایه عراق آشنا شدید بد نیست با روش‌های صادرات و چگونگی دستیابی به بازارهای ناب و دست نخورده عراق آشنا شوید.
گمرکات رسمی صادرات به عراق
بزرگترین مزیت صادرات کالا به عراق وجود دروازه‌های بسیار خوب و رسمیِ زمینی بین این دو کشور است. گمرک باشماق (مریوان)، گمرک تمرچین (پیرانشهر)، پرویزخان (قصرشیرین)، مرز خسروی (قصرشیرین)، اروندکنار، شلمچه، مهران و بازرگان از جمله گمرکات رسمی است که در استان‌های ایلام، کردستان، آذربایجان غربی، خوزستان و کرمانشاه وجود دارند و در صادرات کالا به عراق نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.
بازارچه‌های مرزی
همچنین به دلیل تطابق فرهنگی بین شهرهای مرزی این دو کشور – اقلیم کردستان عراق با استان کردستان ایران و عرب‌های ایرانِ استان خوزستان با عراقی‌ها – سبب شده تا در مرزهای این چند استان بازارچه‌های محلی به وجود آید که برای صادرات و واردات کالا بسیار حائز اهمیت هستند.
مدارک مورد نیاز جهت صادرات کالا به عراق
داشتن کارت بازرگانی برای هر صادرکننده‌ای جزء جدایی‌ناپذیر مدارک مورد نیازْ جهت صادرات به عراق است. اما به طور کلی و با توجه به تغییرات عمده سیاسی دو کشور، مدارک مورد نیاز نیز به مرور زمان تغییر خواهد کرد. در ذیل لیستی از مهم‌ترین مدارک مورد نیاز که هم‌اکنون نیاز دارید شرح داده‌شده‌اند:
- داشتن مجوزات کافی برای اداره گمرک و وزارت صمت
- داشتن مجوز از سازمان استاندارد عراق
- داشتن لیست اظهار کالا و مشخصات آنها
- داشتن گواهی بهداشت و سلامت و مُهر حلال برای محصولات غذایی
- داشتن گواهی تولید کننده و فاکتور فروش به زبان عربی و انگلیسی
الین؛ مشاوره اختصاصی جهت صادرات کالا به عراق
مشاوره اختصاصی می‌تواند بسیاری از مشکلاتی که برای صادرکنندگان ایرانی در چند سال گذشته بوجود آمده را برطرف کند. نهادهای رسمی مرتبط مانند اتاق مشترک بازرگانی، صنایع و معادن و وزارت کشاورزی ایران و عراق هم در این زمینه مشاوره دهند.
با این حال دسترسی به این نهادها دارای پیچیدگی‌ها و کاغذبازی‌های مخصوص به خود است و صادرکنندگان تمایل بیشتری دارند تا راه‌های بهتر و معتبرتری را امتحان کنند. توجه داشته باشید که حق مشاوره با چنین نهادهای رسمی نیز از هزینه بسیار بالایی برخوردار است.
شرکت بازرگانی الین یکی از معتبرترین شرکت‌هایی است که می‌تواند در زمینه دادوستد کالا با کشورهایی نظیر چین، عراق، امارات و سایر کشورهای مهم به شما عزیزان کمک قابل توجهی کند. خدمات بازرگانی الین شامل خدمات حمل و نقل، انجام حواله‌های ارزی، مشاوره‌های اختصاصی، خدمات بازرگانی حضوری مانند استخدام مترجمین و حضور در نمایشگاه‌ها و غیره می‌شود.
