یوان واحد پول کشور چین میباشد که هم اکنون در حال رقابتی بینالمللی با دلار آمریکا است. در زمانی که تحریمهای آمریکا بر علیه بسیاری از کشورهای جهان افزایش یافت و با کشور چین وارد یک جنگ تجاری شد، ارزش این ارز فزونی یافت. عدم تبادلات ارزی کشور آمریکا با کشورهایی که زیر تحریم این ابر قدرت قرار گرفتند، نیاز به تامین مواد و کالاهای مورد نیاز از جانب کشورهای مورد تحریم و همچنین شرکت نکردن چین در بازیهای سیاسی آمریکا و شروع جنگ تجاری میان این دو کشور بزرگ صنعتی و پیشرفته که از نظر تولید ناخالص داخلی و همچنین صادرات و واردات به بزرگترین کشورهای تجاری جهان تبدیل شده اند، همه و همه منجر به آن شد که داد و ستد کشور چین با کشورهای تحریم شده از جمله ایران افزایش یابد. به همین تاجران و اشخاصی که قصد واردات کالا از چین را دارند میتوانند با استفاده از مبادلات ارزی به صورت یوآن و بدون نیاز به دلار به مبادلات کالا و تجارت بپردازند.
یوان چین
یوان که واحد رسمی یکای پول چین است جدیدا به یکی از مرسومترین روشهای مبادله در جوامع بینالملل تبدیل شده است. امروزه بسیاری از شرکتهای ارائه دهندهی خدماتی و ارسال کالا و همچنین برای فروش کالا، از ارزهایی همچون یوآن استفاده میکنند. خدماتی همچون حمل و نقل هوایی و حمل و نقل دریایی، هزینهی انبارداری، هزینه ترابری در داخل کشور چین و …، همه و همه با یوان انجام میپذیرد.
یوان چین یکای جدید شمارش ارز کشور چین است. فرق میان یوان و رنمینبی همانند فرق میان پوند و استرلینگ یا ریال و تومان در ایران است. برای درک بهتر پوند و تومان به جای یوان، یکای حساب و استرلینگ و ریال به جای رنمینبی ارز واقعی میباشد. یوان همچنین در زبان محاورهای کوای به معنای خرده نیز نامیده میشود. در واقع چین اولین کشور دنیا است که در آن از پول کاغذی استفاده شده است. یوان واحد پول متداول کشور چین است. واحد کوچکتر یوان جیائو است که برابر با 1/0 یوان است. یعنی هر ده جیائو یک یوان است. جیائو گاهی با نام مائو نیز شناخته میشود.
نماد یوان چین
نماد یوان همچنین با نامهای متفاوت اشاره به واحدهای متداول پول در کشورهای ژاپن و کره جنوبی نیز دارد. این نماد همچنین برای ترجمهی یکای پول دلار به چینی به کار میرود، به عنوان مثال در زبان چینی به دلار آمریکا مِیوان یا یوان آمریکا گفته میشود. طبق برآورد سال 2010، هر یوان معادل ۰٫۱۴۷۶ دلار آمریکا است و در حال حاضر هر یوان معادل 1482/0 دلار آمریکا است. باید توجه داشت که، واحد پول مناطقی مانند هنگ کنگ و ماکائو یوان نیست و آنها از ارز دلار برای معاملات روزانهی خود استفاده میکنند. با این وجود امکان استفاده از یوان نیز در این کشورها برای مسافران وجود دارد.
تاریخچه یوان چین
در گذشته یعنی تا سال 1914 واحد پول رسمی کشور چین دلار نقرهای بود که پس از آن در سال 1930 سکههای مسی به نام فن، که معادل 100 یوان است و همچنین سکههایی از جنس نیکل به سایر پولهای موجود در چین اضافه شد. در سال 1935 نیز واحدی به نام فابی ایجاد شد که تا سال 1948 کاربرد داشت. پس از فابی یوان طلا وارد گردش مالی کشور چین شد که هر یک یوان طلا معادل سه میلیون یوان فابی بود. در همان زمان در مناطق کمونیستی ارزی به نام یوان رنمینبی معرفی شد.
تا قبل از سال 1997 یوان چین بهعنوان ارز رسمی در دنیا ناشناخته بود و تجارتها بین تجار خارجی و چینی به وسیلهی گواهینامههای ارزی صورت میگرفت. در بین سالهای 1997 تا 2005 دولت چین اقدام به تثبیت نرخ این ارز در برابر دلار کرد و ارز یوان نیز وارد بازار جهانی برای مبادلات خارجی شد. در آن زمان ارزش تقریبی هر دلار برابر 8.1 یوان چین بود.
در نهایت با اقدامات دولت چین در سال 2016 یوان چین به همراه ارزهایی از قبیل یورو و پوند انگلیس و ین ژاپن در سبد ارزهای مرجع در صندوق بینالمللی پول قرار گرفت. به طوری که پتانسیل تبدیل به ارز ذخیرهی جهانی را خواهد داشت و در سالهای اخیر نیز یوان حدود 2 درصد از جریان سرمایهی جهانی را شامل شده است که البته این مقدار در برابر سهم 40 درصدی دلار ناچیز است.
طبق اظهارات مارک کارنی رئیس بانک مرکزی انگلیس در آینده یوان قصد رقابت با ارز دلار را دارد و به نوعی امکان دارد به ارز اصلی ذخیره در جهان تبدیل شود. البته مشخص است که این تغییر، به مرور زمان اتفاق خواهد افتاد. بسیاری از کشورها به فکر ایجاد راهکارهایی برای عدم استفاده از دلار هستند و چین قصد دارد از این موقعیت نهایت بهره را ببرد. از دیگر اقدامات دولت چین برای تثبیت ارز یوان ایجاد توافق نامههایی بود که طبق آن کشورهای استرالیا، ژاپن، تایلند، روسیه و ویتنام میتوانستند به صورت مستقیم و بدون تبدیل ارز خود به دلار با کشور چین و با ارز یوان معامله کنند. این اقدام در سال 2009 اجرایی شد.
اقتصاد چین و ارزش یوان چین
در سال 2013 چین دومین اقتصاد جهان شد و تولید ناخالص داخلی آن بالغبر 9.469 تریلیون دلار بود. همچنین در بخش ارزش بر اساس قدرت خرید این عدد برابر 16.149 تریلیون بوده است. یکی از دلایل وجود چنین اقتصادی، نیروی کار ارزان در چین است که باعث شده بخش تولیدات در این کشور فعالیت گستردهای داشته باشند. با این حال، با توجه به این حجم تولیدات، مصرف انرژی در چین بالاست به طوری که در سال 2010 بزرگترین مصرفکننده انرژی در دنیا شناخته شد.
در حال حاضر چین و آمریکا در مورد ارائهی کالا در حال رقابت هستند و تقاضا برای تولیدات هر دو کشور در جهان بسیار بالاست. به طوری که قیمت روز دلار بر قیمت یوان تأثیر مستقیم میگذارد. این دو غول اقتصادی به نحوی شریک اقتصادی نیز هستند و بسیاری از تولیدات آمریکا در کشور چین تهیه میشود. به صورت کلی آمریکا و چین همواره در رقابت و شراکت هستند و در نتیجه سیاستهای مختلف آنها بر روی هم تاثیرگذار است.
کشور چین به عنوان یکی از مهمترین اقتصادهای جهان شناخته میشود و به همین علت است که ارز این کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که مسئولان کشور چین به امید روزی تلاش میکنند که به جای دلار آمریکا، یوان به عنوان یک ارز پرکاربرد در دنیا شناخته شود. چین برای رسیدن به این هدف تلاشهای بسیار زیادی کرده و به تلاشهای خود نیز ادامه میدهد. اقتصاد چین به صورت کامل بر روی اقتصاد جهان تاثیر میگذارد. با توجه به اینکه حجم بالایی از تولیدات دنیا در این کشور ایجاد میشود، به هم ریختن اقتصاد چین ممکن است تبعات زیادی در دنیا به همراه داشته باشد.
یکی از نکات مهمی که میتواند فرصت فوق العادهای برای اقتصاد چین ایجاد کند، تصمیم کشورهای مختلف برای حذف دلار برای مبادلات است. اگر چین بتواند سران این کشورها را برای خرید کالا از چین با استفاده از یوان راضی کند، ارزش یوان به شدت افزایش پیدا میکند. موضوعی که بسیار محتمل بوده و ممکن است هر آن اتفاق بیافتد. به همین علت بسیاری معتقدند که رقیب اصلی دلار نه پوند و نه یورو، بلکه یوان است. اقتصاد چین نیز به عنوان پشتیبان اصلی یوان قادر است، به این موضوع کمک کند تا به شرایط مطلوب نزدیک شود.